Slim stenen stapelen zonder mortel

Vertel, wat doet Drystack?

Drystack is een goed alternatief voor traditioneel bakstenen stapelen. Drystack is een droogstapelsysteem. Dat is een manier van het verwerken van baksteen zonder het gebruik van mortel (kalk, cement, zand en water).

Benieuwd naar hoe TNO Fast Track jouw bedrijf kan helpen? 
Doe dan de quick scan en ontdek het(opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website).

Wat is de uitdaging met traditioneel bakstenen stapelen?

Er zijn meerdere uitdagingen met traditioneel stapelen. De eerste soort uitdaging van het traditioneel stapelen gaat over de beroepsgroep en het beroep zelf. Namelijk dat er een te kort aan metselaars ontstaat. Waar er in 1990 nog 26.000 metselaars waren, zijn dat nu nog maar 6.500. Het is dus een uitstervend beroep. Metselaar wordt een ambacht net zoals de rietdekkers. Er is bovendien weinig nieuwe instroom. Het opleiden van een metselaar duurt ook erg lang, namelijk 1.5 jaar. Metselwerk is ook nog eens lichamelijk zwaar (veel monotoon werk en erg arbeidsintensief) en ongezond. Bijvoorbeeld door het risico van vrijkomen van kwartsstof bij het werken met droge mortel. Kwartsstof kan longfibrose – ook wel stoflongen genoemd – veroorzaken. Hoe meer blootstelling er is aan stof, hoe meer schade er ontstaat  ontstaan. En bij een gemiddelde van 500 miljoen gevelstenen voor de Nederlandse markt gemaakt, is dat dus best een reëel risico voor de beroepsgroep.

De tweede uitdaging van traditioneel bakstenen stapelen zijn de weersomstandigheden. Bij harde regen heb je geen productie want dan spoelt de mortel weg en bij vorst bevriest de mortel. Dit heeft invloed op de arbeidsproductiviteit. En dat is iets wat aannemers natuurlijk belangrijk vinden.

Als laatste speelt duurzaamheid een rol. Traditioneel metselen gaat gepaard met een aanzienlijke milieu- impact want er komt veel CO2 vrij bij de productie van cement. In tenders wordt o.a. door middel van de MKI – milieu kosten indicator – score gekeken naar hoe duurzaam de bouw is. Dat wordt uitgedrukt in euro’s per vierkante meter. Des te minder euro’s per vierkante meter, des te minder je het milieu belast. Het kan zijn dat je bij een aanbesteding maar 5% van het tenderbedrag mag opnemen voor de MKI score.

Hoe werkt de technologie van Drystack en welke voordelen biedt dit bouwbedrijven?

Drystack heeft een machine ontwikkeld die aan beide zijden van de baksteen acht sparingen freest. Dat frezen doen we heel nauwkeuring. In combinatie met het gebruiken van een gepatenteerd kunststofframe, kan je dan stenen stapelen. Zie het al eens soort lego-blokjes maar dan van bakstenen.

Het stapelen van bakstenen heeft verschillende voordelen voor aannemers, architecten en ontwikkelaars. Voor aannemers en architecten is dit een schaalbare, circulaire en duurzame oplossing. Voor aannemers is de verwerking beter voorspelbaar en niet weersafhankelijk. Dit draagt bij een betere kosten efficiëntie. Het bespaart bovendien gewicht en de bouw is hiermee een stuk schoner.

Hoe groot is jullie beoogde markt?

De potentie is echt enorm! We hebben in Nederland nu een marktaandeel van ongeveer 1 miljoen stenen. We streven naar een aandeel van ongeveer 10% het totaal aantal in Nederland geproduceerde bakstenen baksteven – dus ca tussen 50 en 100 miljoen stenen. Dat doen we door Drystack te ontwikkelen als een asset-light en license-based bedrijf. We hebben een wereldwijd patent, dus iedereen mag en kan gebruiken van onze machines en kunststof layers.

We willen in Nederland eerst een commodity zijn voordat we ons  actief bezig houden met uitbreiding bijvoorbeeld binnen Europa. Er liggen enorme kansen! De Engelse markt is bijvoorbeeld 5x 8x groter dan de Nederlandse en veel Nederlandse bakstenen gaan naar Engeland. We zitten dus echt in de scale-up fase. We leren heel snel van de techniek en de markt en we zijn nu volop  bewijsvoering aan het leveren van kwalitatief goede projecten.

Wat is de status van jullie technische oplossing?

We hebben veel vertrouwen in ons systeem en maar we moeten we voldoen we aan de wet, regelgeving en certificering. In Nederland worden technologische innovaties zoals we met Drystack ontwikkelen door een aantal partijen worden gecertificeerd. Dit gebeurd door Europees geaccrediteerde partijen zoals KIWA.

Hiervoor moeten we voldoen aan een aantal eisen welke getest worden. Denk bijvoorbeeld aan buigtesten, vorst en dooi testen, druk- en trektesten, theromoshock en brand testen. In het laatste geval wordt er een gevel getest welke is opgebouwd met de Drystack kunststof layers en de gefreesde gevreesde gevelstenen.

Hoe helpt TNO nu toe?

We hebben al eerder door een andere onderzoeksinstelling laten testen hoe lang het kunststof meegaat, vooral als het jarenlang wordt belast. Er is onderzocht of dit materiaal op de lange termijn kan worden aangetast, door hitte, zonlicht, vocht en druk. De uitkomsten waren zoals verwacht zeer positief.

Wil jij ook materialen testen? Ontdek dan ons materialen lab.

De volgende stap die we willen zetten is dat Drystack in de BRL wordt opgenomen. De normcommissie heeft ons gevraagd om dezelfde testen ook door TNO uit te laten voeren.

TNO stelt het materiaal bloot aan hoge temperaturen, vocht en regelmatig ook aan UV-licht, voor verschillende periodes.  Tijdens en na de tests meten ze we hoe sterk en stijf het materiaal blijft en of het chemisch verandert.  Met die gegevens voorspellen ze we hoe lang het materiaal veilig gebruikt kan worden. Het resultaat is een duidelijk rapport met inzichten in de levensduur van het materiaal. Daarna maken ze we testmonsters klaar en versnellen ze we het verouderingsproces in een laboratorium.

Ben je tevreden over TNO Fast Track tot nu toe?

Tot nu toe wel. Werken met Ruben (binnen het TNO Fast Track team) is lekker to-the-point en heel gestructureerd. Het voelt allemaal erg efficiënt en dat is wat ik waardeer als ondernemer. Elk overleg is gericht op besluitvorming zodat wij als onderneming er gelijk mee verder kunnen.